Implementation of ‘From Disability to Creativity’ (Sol-BE-588) 

Auteur: Melissa Callebaut , Digitale methode

Inleiding

Is onze samenleving laagdrempelig genoeg voor élke persoon in de maatschappij? Door de implementatie van dit leerscenario leren leerlingen de wereld van personen met een visuele beperking een beetje kennen. Ze ervaren enkele moeilijkheden en gaan samen op zoek naar hoe we de samenleving kunnen aanpassen zodat ze voor iedereen toegankelijker wordt.  

Context van implementatie

Klascoachuur 

Met deze lessenreeks werk ik aan leerplandoel 3 van het GFL, het gemeenschappelijk funderend leerplan. De leerlingen krijgen een beter beeld van diversiteit en van mensen met een beperking. Ze beseffen dat de samenleving niet altijd aangepast is aan mensen met een beperking en zoeken naar integratiemogelijkheden waardoor het leven in de maatschappij gemakkelijker wordt. Ze kunnen door de toepassing van dit leerscenario een beter zelfbesef en een openere houding voor diversiteit in de samenleving ontwikkelen. 

Deze lessenreeks werd gegeven aan de leerlingen in het derde jaar maatschappij en welzijn. Dit in het vak ‘klascoachuur’. De klas bestaat uit 14 leerlingen. 

Implementatie

Motivatie

Ik veranderde deze activiteit naar afbeeldingen en muziekfragmenten (QR-codes) van bekende ‘blinde’ artiesten (Stevie Wonder, Andrea Bocelli, Allan Pineda Lindo en José Feliciano). Ik liet de leerlingen ontdekken wie de personen waren/van wie de fragmenten waren en wat de personen gemeen hadden. De leerlingen deden dit in groepjes van 2 leerlingen. Dit duurde een kwartier. De leerlingen vonden het leuk aangezien het een soort ‘competitie’ was om het eerst te vinden waarover de les zou gaan.  

Brainstorming 

De brainstorm voerde ik uit zoals voorgesteld. Ik liet de leerlingen dit ook noteren aan bord. Dit duurde bij mij 10 minuten in plaats van de voorgestelde 5 minuten.  

Discussie

Dit onderdeel deed ik aan de hand van Mentimeter. De leerlingen scanden de code en kregen de vraag ‘Welke moeilijkheden ervaren mensen met een visuele beperking volgens jou?’ De leerlingen typten minstens 3 voorbeelden. Deze verschenen dan op het geprojecteerde beeld. We gingen hierover in discussie. Dit duurde opnieuw 10 minuten. De tweede voorgestelde vraag stelde ik nog niet.  

Exploring and Active learning 

Dit onderdeel sloeg ik even over. In plaats daarvan deed ik eerst de voorgestelde activiteit uit les 3. Het leek me logischer om de leerlingen eerst te laten ervaren hoe het is om te leven met een visuele beperking alvorens op zoek te gaan naar hulpmiddelen. Ik leende hiervoor de Braillebox met brillen om blind zijn en slechtziendheid eens te kunnen ervaren.  

De leerlingen probeerden de voorgestelde activiteiten (per twee) uit. De ene leerling droeg een blinddoek, de andere begeleidde. Daarna draaiden ze de rollen om.  

Ik had de refter zo ingedeeld dat ze verschillende ervaringen konden opdoen:  
– spelletjes spelen;  

– materiaal zoeken in boekentas/les volgen/noteren tijdens een les; 

– zelf boterham smeren; 

– brooddoos opendoen en raden wat ze zouden eten;  
– winkelen;  
– parcours door de refter om tot aan de vuilbak te geraken. 

Daarna bespraken we de ervaringen van de leerlingen. Dit duurde 60 minuten.   

Nabespreking

Opnieuw werkte ik met Mentimeter. De leerlingen scanden de code en kregen de vraag ‘Wat kan het leven van een persoon met een visuele beperking vergemakkelijken?’ De leerlingen typten minstens 3 voorbeelden. Deze verschenen dan op het geprojecteerde beeld. We gingen hierover in discussie. Dit duurde opnieuw 10 minuten.  

 Europeana exploratie

De leerlingen gingen op zoek naar informatie over Louis Braille en het Brailleschrift. Ze kregen een werkblaadje waarop BRON 1 – Europeana stond. Hieronder noteerden ze de info die ze vonden op Europeana. Aan de rechterkant stond BRON 2 – Brailleliga. Daaronder noteerden ze info die ze vonden op de site van de Brailleliga. Onderaan stond er een vak ‘praktijkvoorbeelden’. De leerlingen gingen op zoek naar een getuigenis en die vatten ze daar ook samen. Al deze informatie verwerkten ze in een poster ‘5 dingen die je nog niet wist over Louis Braille’. Deze poster stelden ze daarna voor aan elkaar. De leerlingen deden hierbij aan peerreview. De voorbereiding duurde 30 minuten, de presentaties 15 minuten.  

Introduction to Braille Alphabet 

Dit onderdeel sloeg ik over.  

Reflectie

De leerlingen deelden hun ervaringen/nieuwe kennis aan de hand van een proactieve cirkel.  

Design Thinking Workshop 

Dan liet ik de leerlingen zich verdelen in 6 groepjes. Deze groepjes werden gelinkt aan de ervaringen die ze hadden in de refter. Elke groep kreeg 1 situatie aangewezen. Het was de bedoeling dat ze een oplossing zochten voor de situatie waarin de persoon met een visuele beperking verzeild was geraakt. Ze werkten hun idee uit en stelden dit voor aan de rest van de klas. Ze maakten opnieuw een presentatie. Hierbij hielden ze rekening met de tips die ze kregen bij de vorige presentatie. Opnieuw beoordeelden hun klasgenoten ook de presentaties.  

Leerresultaten voor de leerlingen

Leven met een beperking is niet eenvoudig 

De leerlingen leerden enkele moeilijkheden van leven met een beperking kennen. Ze kregen empathie voor anderen en leerden sociale vaardigheden. Ze ontdekten dat er heel wat drempels zijn die personen moeten nemen, maar dat dit ook zorgt voor nieuwe kennis en ervaringen. Ze zochten samen naar een oplossing en gingen creatief aan de slag. Ze ontdekten dat moeilijkheden in het leven inspiratie kan bieden om de wereld te verbeteren en ervoor te zorgen dat iedereen zich welkom voelt en kan functioneren. Daarnaast ontdekten ze dat er al heel wat hulpmiddelen bestaan om ervoor te zorgen dat de personen kunnen meedraaien in de samenleving.  

Leerresultaten voor de leerkrachten

Inspiratie 

Europeana is een goede, betrouwbare bron waar heel veel informatie op terug te vinden is. Het is een minder gekende bron, maar zeker de moeite waard om eens te gaan rond snuisteren. Dit ontdekten zowel ikzelf als de leerlingen. Door dit leerscenario kreeg ik opnieuw ideeën. De leerlingen leerden er Louis Braille beter door kennen. Ze kennen nu ook Europeana als een nieuwe, betrouwbare bron van informatie.  

Learning scenario: Europeana-DSI-4-LS-2021-Matic-pdf.pdf (eun.org)

Do you want to discover more stories of implementation? Click here.

PDM 1.0: the featured image used to illustrate this article has been found on Europeana and has been provided by the Nationalmuseum Sweden.